پرسش و پاسخ در رابطه با شیردهی
آيا در اثر بيماري يا جراحي بايد شيردهي را قطع کرد ؟
در اغلب بيماري ها و جراحي ها مي توان شيردهي را ادامه داد . ابتلا به بيماري هاي ساده از قبيل سرماخوردگي ، ناراحتي گوارشي ، تب و حساسيت و ... و يا عمل جراحي مثل سزارين ، جراحي آپانديس ، جراحي هاي استخواني و گوارشي و .... نبايد مانع شيردهي به نوزاد شود .
مادري که مبتلا به سرطان است و شيمي درماني مي کند و يا مادري که براي عکس برداري تيروئيد از يد راديواکتيو استفاده مي کند بايد شيردهي را قطع کند . در صورت وجود عفونت هاي ناتوان کننده اي مثل سل يا خلط مثبت بايد شيردهي را قطع کرد .
بسياري از داروها در شير ترشح مي شوند و در نتيجه بايد داروها رابا احتياط و فقط با تجويز پزشک و در صورت لزوم مصرف کرد .
آيا ناراحتي روحي و عصبا نيت سبب خراب شدن شير مي گردد و آيا مي توان در اين حالت شيردهي را ادامه داد ؟
شما مادر شيرده بايد بدانيد که ناراحتي هاي روحي و عصبي باعث فساد و تغيير ترکيب شير نمي شود و جالب است که بدانيد شير دادن به نوزاد باعث ايجاد احساس آرامش در شما و کودکتان خواهد شد. پس سعي کنيد در هنگام عصبا نيت به وسيله شير دادن به نوزاد به آرامش برسيد.
آيا مصرف مواد غذايي مختلف بر روي شير اثر مي گذارد ؟
به تجربه نشان داده شده است که مصرف غذاهايي مثل حبوبات ، پياز خام ، سير ،فلفل ، شکلات ، قهوه بر شير مادر اثر مي گذارد و در صورت ايجاد ناراحتي و يا حساسيت در کودک بايد از خوردن اين مواد اجتناب کرد .
چگونه مي توانيد از کفايت شير خود مطمئن شويد ؟
اغلب مادران فکر مي کنند که شيرشان براي تغذيه نوزاد کافي نيست و اگر از آنها سوال کنيد که چرا چنين فکري مي کنند ، در جواب بيان مي کنند که :
- نوزاد خيلي گريه مي کند .
- بيشتر از حدي که بايد شير مي خواهد .
- مدت زيادي به پستان مک مي زند .
- به سينه چنگ مي زند و حرص مي خورد.
- انگشتانش را مک مي زند .
- سينه هايم خيلي نرم است .
- شير از سينه من بيرون نمي جهد .
اما شما بايد بدانيد هيچ کدام از دلايل فوق ، نشانه ي کمبود شير مادر نيست .
بهترين روش اطمينان از کفايت شير مادر در اين است که :
روند افزايش وزن نوزاد را پيگيري کنيد . در زير 6 ماهگي نوزادي که خوب تغذيه شده است ، بايد حداقل 500 گرم در ماه وزن اضافه کند .
بهترين وسيله اي که شما مي توانيد از مناسب بودن افزايش وزن نوزاد خود مطلع شويد ، کارت رشد وپيگيري روند ماهيانه رشد اوست.
آيا مواد غذايي خاصي باعث افزايش شير مادر مي شود؟
آرامش روحي،مكيدن هاي مكرر شيرخوار،عدم استفاده از پستانك و شيشه،تغذيه ي انحصاري با شير مادر در ماههاي اول بعد از تولد،نقش مهمتري در افزايش شير مادر دارند تا مواد غذايي مصرفي او.
مصرف بعضي مواد غذايي مانند:حبوبات به ويژه ماش،ميوه جات به ويژه آجيل به ويژه بادام،سبزيجات به ويژه شويد و شنبليله،لبنيات به ويژه شير،برخي مواد گياهي مانند زيره سبز،زيره سياه،رازيانه،مايعات به ويژه ماءالشعير و چاي به مقدارکمترباعث افزايش شير مادر مي شود.
آيا مادر شيرده بايد از غذاهاي خاصي پرهيز كنند؟
مصرف برخي مواد غذايي مانند:سير،پياز،برخي ادويه جات باعث تغيير مزه شير شده و احتمال دارد شيرخوار از مصرف آن خودداري كند.برخي مواد غذايي مصرفي مادر باعث بروز واكنش هاي حساسيتي در شيرخوار شوند،از قبيل: گوجه فرنگي و سس هاي تند،غذاهاي پر ادويه،كافئين(قهوه)،نوشابه هاي گاز دار و چاي،باعث بيقراري و كم خوابي شيرخوار مي شود.
چه زمان و چگونه بايد شيرخوار را از شير گرفت؟
- زمان از شير گرفتن 19 ماهگي تا 24 ماهگي مي باشد.
- بهترين روش از شير گرفتن، روش تدريجي همراه با علا قه است.
- بعد از دو سال كه كودك از شير مادر بهره مند مي شود، در روز پنج وعده غذا مي خورد.
- و مايعات را هم با ليوان مي نوشد و مي توان يك تا دو وعده شير پاستوريزه يا آبميوه را جايگزين شير مادر نمود.
- هرزمان کودک نياز به شير داردمادرشيردهي راانجام دهد به ويژه زماني كه كودك بيمار است.
- به كودك قبل از خواب و صبح هنگام بيدارشدن،شير خودتان را بدهيد.
- فاصله شير دادن ها را زياد كند تا خود به خود يك وعده شيردهي حذف شود.
- برنامه هميشگي رو زانه را تعويض كنيد مثلااگر هميشه اورا از مهد كودك به منزل مي برديد.حا ل ز مهد كودك به پارك ببريد تا سرگرم شود.
- اجازه ندهيد كودك،شما را بدون لباس ببيند.
- اگر در صندلي يا محل خاصي به كودك شير مي داديد از اين محل استفاده نكنيد تا كودك هوس شير نكند.
- بالاخره وعده هاي شير خوردن در ساعات شب را به ترتيب يك شب در ميان و دو شب در ميان و... كنيد تا خود كودك ديگر تقاضاي شير نكند.
منابع:
راهنماي تغذيه خانواده - آزاده امين پور
تغذيه كودك در سلامت و بيماري، تاليف: دكتر رويا كليشادي
تغذيه كودك در سال دوم و سوم، تاليف: دكتر مينو فروزاني
بيماري هاي نوزادان نلسون، تاليف: دكتر هادي سماعي
|