علت امتناع کودک از خوردن غذا چيست؟
- دوري مادر،گوشه گيري کودک، بيماري کودک، اظهار نظر مبني بر عدم علاقه غذا توسط بزرگتر ها وتقليد از ديگران،شرايط خاص کودک بعلت توجه زياد کردن به کودک، نخوابيدن درشب، فعاليت زياد، فعاليت کم، فاصله کم ميان وعده ها با غذاهاي اصلي، وسواس بيش از اندازه مادر( کثيفي و ريخت وپاش کودک، خوردن غذا با انگشتان و پرت کردن غذا)
راهکارها ( درمان ساده براي مقابله با غذا خوردن کودک خردسال):
- ايجاد تغييرات در درجه حرارت ( شير گرم يا شير سرد)، تغيير در نوع پخت، تهيه کردن غذاي متنوع، خوش رنگ، خوشبو، با قوام و غلظت مناسب، تغيير در شکل غذا ( تخم مرغ آپز، نيمرو، املت)، تعريف و تمجيد از غذا، وادار نکردن کودک براي خوردن غذا ( با زور يا خواهش)
- بعد از تمام شدن غذا بشقاب او و ساير بشقاب ها برداشته شود.
- به تاخير انداختن نوبت تغذيه
- اصلاح رفتار هاي غذايي بزرگتر ها
- جايزه ندادن به کودک براي خوردن غذا
- پرهيز از مصرف تنقلات ( پفک يا چيپس ، شکلات يا نوشابه)
- دادن غذاي جديد، با ملايمت و آهستگي در محيط شاد
- استفاده کردن از جانشين آن ماده غذايي
- هر وعده غذايي را با مواد غذايي مورد علاقه کودک شروع کنيد.
- ميزان غذا ويا ميان وعده غذايي که در هر نوبت در اختيار کودک قرار داده مي شود بايد حجم کمي داشته باشد.
- حد مرزي براي طول مدت غذا خوردن کودک در نظر بگيريد ( مثلا نيم ساعت)
- باقيمانده غذاي کودک را از سر سفره ببريد بدون آنکه در مورد آن با ديگران بحث کنيد.
- در حضور کودک در مورد غذا نخوردن او با ديگران صحبت نکنيد تا کودک احساس نکند با غذا نخوردن شخصيت مهمي شده و مورد توجه جمع قرار مي گيرد.
- سعي کنيد نسبت به غذا خوردن يا نخوردن کودک واکنش نشان ندهيد و خود را خيلي خوشحال يا ناراحت نشان ندهيد تا کودک متوجه نشود غذا خوردن يا نخوردن او تا چه حد براي شما اهميت دارد.
- هر چند مشکل است اما آرامش و خونسردي خود را حفظ کنيد.
چه کنم تا غذا خوردن براي کودکم دلپذيرتر شود ( از غذا خوردن لذت ببرد) ؟
- ساعات برنامه غذايي را خيلي عوض نکنيد مراقب باشيد که زمان غذا خوردن ، کودک خيلي گرسنه يا خيلي خسته نباشد.
- سعي کنيد ميان وعده ها را 5/1 تا 2 ساعت قبل از وعده اصلي غذا بدهيد.
- بهتر است ميان وعده ها خيلي شيرين ، حجيم يا چرب نباشند تا اشتهاي کودک براي وعده اصلي غذا باقي بماند.
- براي دسر يک ماده شيرين انتخاب کنيد وآن را بلافاصله بعد از غذا به او بدهيد که جزو غذا به حساب بيايد.
- غذا ها را خيلي زود به زود و بر اساس تمايل او عوض نکنيد.
- هنگام غذا دادن دعوا نکنيد ، داد و قال راه نيندازيد.
- بگذاريد در مورد سير شدنش خودش تصميم بگيرد.
- اگر غذاي جديدي به او مي دهيد که از خوردنش امتناع مي کند آن را همراه با غذايي که دوست دارد بدهيد.
- هنگام غذا خوردن در مورد ريخت و پاش غذا ، پرت کردن غذا ، بازي کردن انتظار تميزي و مرتب بودن نداشته باشيد ( کودک تمايل دارد خود با دستش يا با کمک قاشق غذا بخورد حتما او را در اين کار آزاد بگذاريد)
- غذاي کودک بايد در محيطي شاد و سرگرم کننده به او داده شود وکودک احساس نکند مجبور است غذا بخورد .
- تقسيم کردن غذاي کودک به قطعاتي کوچک و در حد يک لقمه تا خوردن آن براي کودک راحتتر باشد.
- نبايد بشقاب غذای کودک را خيلي پر کرد هميشه غذا را به مقدار کمتر از حدي که مايليد کودک بخورد در بشقاب او بريزيد . (پر کردن بشقاب باعث اضطراب کودک مي شود).
- دادن غذا به کودک با حجم کمتر و به دفعات مکرر علاقه کودک را به غذا وغذا خوردن بيشتر خواهد کرد.
- وضعيت نشستن کودک و بايد راحت و آرام باشد.
- سعي کنيد کودک همزمان با ساير اعضاء خانواده غذا بخورد.
- سعي کنيد وعده هاي غذايي کودک نظم و ترتيب داشته باشد وساعت غذا خوردن او تقريباً مشخص باشد تا کودک به آن عادت کند.
- در حد امکان از کودک حمايت کنيد تا خودش غذا بخورد.
چرا بايد غذاي کمکي شير خوار را با قاشق داد؟
- استفاده از شيشه و وسايل مشابه براي غذا دادن به کودک در سير تکاملي او اختلال ايجاد ميکند.
- دادن غذاي کمکي با شيشه و وسايلي از اين قبيل ممکن است باعث ورود مواد غذايي به دستگاه تنفس شير خوار و بروز حالت خفگي در وي شود.
- غذا دادن با قاشق کمک مي کند تا دسته اي از عضلات زبان وي تکامل پيدا کرده و بتواند مواد غذايي را به عقب دهان خود رانده و بلع کند از آنجا که براي مکيدن سينه مادر يا شيشه نيازي به استفاده از اين عضلات نمي باشد تا زمانيکه با قاشق به شير خوار غذا داده نشود او اين مهارت را به دست نخواهد آورد تکامل اين عضلات براي تامين کيفيت مناسب صحبت کردن کودک در سنين بعدي مفيد است .
- وقتي غذاي کمکي با قاشق به شير خوار داده مي شود او روند غذا خوردن، جويدن ، بلع و منتظر ماندن براي قاشق بعدي را ياد مي گيرد در غير اين صورت عادات نامناسب غذايي درکودک ايجاد مي شود.
- کودکي که با شير مادر تغذيه ميشود نبايد با شيشه آشنا شود تا دچار سردرگمي در نوع مکيدن نگردد، دادن هر گونه ماده غذايي از طريق شيشه باعث ايجاد مشکل در ادامه تغذيه با شير مادر خواهد شد.
درجه حرارت غذاي کمکي بايد چگونه باشد؟
- مواد غذايي نبايد خيلي سرد و خيلي گرم باشد چون باعث آزار وي مي شود .
- شير خوار به دماي بدن يعني 37 در جه عادت دارد بنابر اين غذاي او نيز بايد در حالت ولرم به او داده شود تا برايش مطبوع باشد.
در چه زماني از روز بايد غذاي کمکي به شير خوار داده شود؟
- بهترين زمان براي دادن اولين نوبت غذاي کمکي به هنگام صبح يا اوايل بعد از ظهر است چون ممکن است شير خوار نسبت به برخي مواد غذايي واکنش نشان دهد اگر غذا به هنگام شب به او داده شود ممکن است بي قراري و ساير مشکلات احنمالي در نيمه شب بروز نمايد و باعث نگراني شود. و امکان خسته بودن ، بي حوصله بودن والدين و خواب آلود بودن شير خوار در شب مي باشد.
مواد غذايي مفيد براي افزايش بهره هوشي و قدرت مغز کودک چيست؟
- براي افزايش قدرت مغز بايد از مواد غذايي محرک سيستم اعصاب و مواد حاوي کافئين مانند قهوه چاي نوشابه هاي گاز داغ و برخي ميان وعده هاي غذايي حاوي اين مواد خودداري نمود.
- علاوه بر مواد غذايي عوامل محيطي نيز بر قدرت مغز تاثير بسزايي دارد بعنوان مثال الومينيوم با کاهش حافظه ارتباط دارد بنابر اين در طبخ غذا از اين ظروف استفاده نکنيد .
- اسپري هاي خوشبو کننده ضد عرق حاوي مقادير قابل توجه آلومينيوم هستند، کودکان نبايد درمعرض این محصولات باشند.
- کولين و لستين دو عامل غذايي داراي نقش حياتي براي فعاليت فکري هستند. لیسیتین درمغزها گندم با سبوس، زرده تخم مرغ .ذرت .جگر. سويا .بادام زميني .نخود و انواع لوبيا و سبزيجات داراي برگ سبز تيره، ماهي ساردين و ماهي کولي وجود دارد.
- مواد غذايي حاوي ويتامين ث در افزايش قواي مغزي و هوشياري و کاهش اضطراب و بهبود کم خوابي تاثير دارند.(ليمو ترش،پرتقال،نارنگي،توت فرنگي،گل کلم، اسفناج،گوجه فرنگي،جعفري،کلم،سيب زميني)
- برگ نعناع حاوي اسيد هاي چرب اساسي متعددي است که به خونرساني مغز کودک وتقويت سلول هاي عصبي کمک میکند.
- مواد غذايي حاوي ويتامين اي باعث افزايش قواي مغزي مي شود.روغن موجود در جوانه ي گندم حاوي ويتامين اي زياد است (ماهي،ميوه،سبزيجات،روغن سويا) حاوي مقادیر ويتامين اي قابل توجه است.
- مواد غذايي حاوي سلنيوم براي سلامتي قواي مغز بسيار مفيد است.(جوانهي گندم،سبوس،حبوبات،جو،ماهي تن،جگر،قلوه،بادام زميني،گوجه فرنگي،زرده تخم مرغ،سبزيجات به رنگ تيره)
- روي باعث افزايش توانايي مغزي در کودکان مي شود.مواد غذايي حاوي روي: گردو،ماهي،مرغ،جگر،گوشت،ماست و آرد گندم سبوس دار.
- ويتامين هاي خانواده ب و اسيد فوليک وبيوتين در افزايش قدرت حافظه نقش دارد.
- مواد غذايي که حاوي اسيدهاي آمينه فنيل آلانين، سيتروزين، تيونين، سيستئين و تورين مي باشند نقش آنتي اکسيدان دارند و در فعاليت مناسب مغز نقش مهمي دارند مثل:لبنيات، گوشت، غلات.
- نوعي نوشيدني افزايش دهنده ي قواي مغز :خرما،سويا،جوانه گندم حاوي ويتامين ث،همه مواد را در مخلوط کن ريخته و به هم ميزنيم.
چرا استفاده از شيشه شير باعث خرابي دندان هاي كودك مي شود؟
هيچ وقت نبايد شيرخوار را با شيشه شير در رختخواب گذاشت.به محض به خواب رفتن شيرخوار جريان بزاق دهان كه در بيداري باعث تميز كردن دندان مي شود قطع مي شود.
مكيدن پستانك و شيشه براي مدت طولاني باعث تغيير كل دندانهای فک مي شود و درنتيجه دندان هاي بالا به طرف جلو آمده و دندان هاي پايين به عقب كشيده مي شوند و فرم فك و صورت شيرخوار به هم مي خورد.به علاوه مكيدن شيشه شير در دراز مدت باعث مي شود كه مواد قندي روي دندان هاي بالايي جمع شود و به رشد باكتري هاي فاسد كننده دندان كمك كند.زبان تا مدتي دندان هاي پايين را محافظت مي كند اما به تدريج آنها دچار آسيب خواهند شد.
بعد ازهربار شيرخشك بهتر است براي تميز كردن دندان هاي شيرخوار كمي آب به او داد و دندان هايش را با يك پارچه لطيف پاك كرد.
